کیست مویی یا سینوس پیلونیدال عارضه ای است که در ناحیه پایین کمر و بر اثر بازگشت مو ها به زیر پوست ایجاد می شود. تورم و التهاب، احساس درد و ترشحات خونی و چرکی از کیست را می توان از جمله علائم کیست مویی دنبالچه دانست که در صورت مشاهده هر یک از علائم ذکر شده، مراجعه به پزشک و به کارگیری روش های درمانی آن، نظیر درمان دارویی و تخلیه چرک به کمک تیغ جراحی ضروری است . با ما در این مطلب همراه باشید تا به طور کامل به شرح این بیماری، علائم، عوارض و روش های تشخیص و درمان آن بپردازیم.
کیست مویی چیست؟
کیست مویی کمر یا کیست مویی باسن، نوعی بیماری پوستی بوده که به زبان علمی، سینوس پیلونیدال نامیده می شود. این عارضه خوش خیم بوده و احتمال بروز آن در افراد با گروه های سنی متفاوت وجود دارد. در طی ابتلا به این بیماری، فرد در شکاف بالای باسن با حفره یا سوراخی کوچک که از چرک و مو تشکیل شده مواجه خواهد شد. لازم به ذکر است که این مشکل بر اثر به دام افتادن مو در زیر پوست ایجاد شده و درد زیادی را خواهد داشت.
علائم کیست مویی
پیش از هر چیز قصد داریم به شرح علائم کیست مویی بپردازیم تا در صورت مشاهده این علائم، سریعا به پزشک مراجعه نموده و اقدامات لازم را انجام دهید. ذکر این نکته خالی از لطف نیست که نشانه های آن در دو مرحله بروز می کند که در زیر آن ها را شرح داده ایم:
نشانه اولیه
از جمله علائم اولیه در این اختلال، فرورفتگی جزئی به همراه کمی قرمزی است که با گذشت زمان، عفونت و چرک نیز مشاهده می شود. پس از بروز این نشانه ها، بیمار با علائم زیر مواجه خواهد شد.
- احساس درد به هنگام حرکت و نشستن
- التهاب و تورم در ناحیه کیست
- ترشحات چرکی و خونی
- بوی بد از محل کیست
- مشاهده چند سوراخ یا حفره در پوست
- خروج مو از کیست
- التهاب و قرمزی پوست در اطراف باسن
- احساس درد در پایین کمر
نشانه ثانویه
متاسفانه عدم درمان به موقع این بیماری، فرد را دچار کیست مویی حاد خواهد کرد که معمولا 40 درصد بیماران نیز بر اثر این بیماری دچار مزمن می شوند. از نشانه ثانویه آن نیز می توان به درد شدید در کمر اشاره نمود.
علت کیست مویی در زنان و مردان چیست؟
علت بروز کیست مویی سینوس پیلونیدال به طور دقیق مشخص نشده است، اما گفته می شود که سبک زندگی و عوامل ژنتیکی در بروز این ناهنجاری دخیل است . به طور کلی عوامل زیر در بروز این اختلال سهیم هستند:
- اضافه وزن و چاقی
- پوشیدن لباس های تنگ
- نشستن به مدت طولانی
- پر مویی در پایین کمر
- فشار و ضربه پی در پی به کمر
- ژنتیک و سابقه خانوادگی
- تعریق زیاد
اصطکاک زیاد در پایین تنه، داشتن موهای ضخیم و کلفت و کاهش تحرک نیز از دیگر علل آن در زنان و مردان است .
چه افرادی بیشتر در معرض کیست مویی هستند؟
طبق آمار و بررسی های صورت گرفته، احتمال ابتلا به این مشکل در مردان، حدود 3 الی 4 برابر بیشتر از زنان است. به همین دلیل آقایان باید بیشتر از سایر افراد، جوانب احتیاط را رعایت کنند. علاوه بر این مورد، آن دسته از افرادی که تحرک زیادی نداشته و مدت زمان زیادی را در یک نقطه می نشینند، در معرض ابتلا به کیست مویی مقعد هستند.
همچنین افرادی که از اضافه وزن رنج می برند و به همین دلیل تحرک چندانی نداشته و دچار تعریق زیاد و چین و چروک در ناحیه باسن است ، این اختلال در آن ها بیشتر دیده می شود. پس اگر جز این دسته از افراد هستید، به طور مداوم از لباس های تنگ استفاده می کنید و سابقه ابتلا به این اختلال را دارید، در صورت مشاهده هرگونه علامت کیست، اقدامات مراقبتی را پیش بگیرید.
عوامل خطر در ابتلا به کیست مویی چیست؟
همان طور که پیش از این نیز گفته شد، برخی از عوامل را می توان به عنوان عوامل خطر ابتلا دانست که از جمله آن ها عبارتند از:
- جنس مذکر
- سن پایین (سن 20 تا 30 سالگی)
- سبک زندگی کم تحرک
- نشستن طولانی مدت به واسطه شغل
- پرمویی و داشتن موی ضخیم
- سابقه ابتلا
- اصطکاک پوست در محل پایین کمر
کیست مویی چگونه تشخیص داده می شود؟
جهت تشخیص کیست مویی دنبالچه، پزشک به معاینه فیزیکی و بررسی شرح حال بیمار خواهد پرداخت و در طی معاینه، این اختلال به صورت توده ای متورم در پایین کمر مشاهده می شود که در صورت لمس، دردناک خواهد بود.
در صورت عفونت شدید، انجام آزمایش خون نیز ضرورت می یابد. دکتر میبدی یکی از پزشکان مجرب است که در صورت مشاهده علائم این بیماری، می توانید جهت تشخیص و درمان به ایشان مراجعه نمایید.
آیا می توان از کیست پیلونیدال یا کیست مویی پیشگیری کرد؟
از آن جایی که کیست مویی عارضه ای نسبتا شایع بوده، بهتر است با روش های پیشگیری از آن آشنا شوید و با به کارگیری آن ها، از بروز این بیماری جلوگیری نمایید. این موارد به شرح زیر است :
- رعایت بهداشت
- مو زدایی مرتب بدن به گونه ای که ریشه به طور کامل جدا شود.
- رژیم غذایی سالم و کاهش وزن در افراد دارای اضافه وزن
- اجتناب از نشستن های طولانی مدت
- پوشیدن لباس هایی مناسب و با جنس مرغوب خصوصا در فصل تابستان
در زمان ابتلا به کیست مویی چه کارهایی را نباید انجام داد؟
در صورتی که به کیست مویی در باسن دچار شده اید، هرگز درمان را به تاخیر نیانداخته و منتظر درمان خود به خودی آن نباشید، زیرا سهل انگاری در درمان این عارضه، سبب عفونی شدن آن و در نتیجه مشکلات متعددی خواهد شد. همچنین در صورت ابتلا به این عارضه، از تخلیه کیست یا بیرون کشیدن موی درون کیست با موچین اجتناب کنید، به این جهت که این موارد خطر عفونت را افزایش می دهند.
تفاوت آکنه کیستی و کیست مویی چیست؟
ایجاد کیست مویی، از یک تار موی معمولی آغاز خواهد شد، این در حالی است که در آکنه، ترکیبی از سلول های مرده پوست، چربی و باکتری دخیل می باشند. از دیگر تفاوت های آن‌ها می‌توان به محل و تعداد آن اشاره کرد، به گونه ای که آکنه کیستی در ناحیه پشت و صورت و به تعداد زیاد بروز می کند، اما این کیست در کمر تنها به صورت یک کیست ایجاد می شود.
در صورت ابتلا به کیست مویی، چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
نسبت به این که فرد به کیست مویی مزمن یا خوش خیم مبتلا شده باشد، علائم متفاوتی را تجربه خواهد کرد که همین امر سبب تفاوت در زمان مراجعه به پزشک خواهد شد، اما به طور کلی در صورتی که دردناک و متورم است، اگر دچار تب و لرز و درد در مفاصل شده اید، سابقه ابتلا به این اختلال را داشته اید و اکنون عود کرده است یا از ناحیه آن، مایعات و ترشحات خارج می شود، باید جهت تشخیص دقیق و به کارگیری بهترین روش درمان به پزشک مراجعه نمایید.
نگاه کلی به به این اختلال
کیست مویی در ناحیه باسن یا پایین کمر عارضه ای است که احتمال بروز آن در همه افراد خصوصا مردان وجود دارد و عدم درمان به موقع آن، عوارض ناخوشایندی را به همراه خواهد داشت. به همین جهت در صورت مشاهده هر یک از علائم ذکر شده در این مطلب به پزشک مراجعه نموده و با به کارگیری روش های پیشگیری از بروز مجدد آن جلوگیری نمایید.
