متاستاز سرطان روده بزرگ در واقع نوع پیشرفته سرطان روده است که طی آن سلول‌های سرطانی رشد و توسعه پیدا می‌کنند و نواحی دیگر را نیز به خود درگیر می‌سازند. طی این اتفاق، بخش‌های مختلف بدن مانند لگن‌ها، کبد، غدد لنفاوی و… درگیر سلول‌های سرطانی می‌شوند و این موضوع روند درمان را سخت‌تر می‌کند. در چنین شرایطی معمولاً پزشکان از ترکیب روش‌های درمانی برای کنترل و درمان بیماری استفاده می‌کنند که از جمله آنها می‌توانیم به شیمی درمانی، جراحی، رادیوتراپی و… اشاره کنیم. متاستاز سرطان روده بزرگ در مراحل ابتدایی علائم چندان خاصی ندارد اما در صورتی که شدت آن بیشتر شود، فرد را با مشکلات متعددی از جمله کاهش وزن‌های شدید، زخم معده، درد در نواحی مختلف بدن، خون در مدفوع و… مواجه می‌سازد. در این مقاله بیشتر راجع به متاستاز سرطان روده، علائم و نشانه‌های آن صحبت خواهیم کرد.
متاستاز سرطان روده بزرگ چیست؟
متاستاز سرطان روده بزرگ زمانی بروز پیدا می‌کند که سرطان روده به مرحله پیشرفته می‌رسد. سرطان روده از روده بزرگ آغاز می‌شود و از مرحله صفر تا مرحله ۴ دسته‌بندی می‌شود. مرحله صفر مرحله اولیه سرطان است اما مرحله ۴ که به آن سرطان روده بزرگ متاستاتیک می‌گویند آخرین و شدیدترین مرحله این بیماری محسوب می‌شود.
در این مرحله، سرطان به ارگان‌های دیگر بدن نیز گسترش یافته و سایر بخش‌ها را به خود درگیر می‌کند. در این موقعیت به دلیل گسترش سلول‌های سرطانی در حجم بیشتر بدن، کنترل بیماری دشوار می‌شود. اما می‌توان با استفاده از یک سری روش‌ها و تکنیک‌ها جلوی پیشرفت آن را گرفت و به افزایش طول عمر مبتلایان کمک کرد. متاستاز سرطان روده در هر قسمتی از بدن ایجاد می‌شود اما در اغلب موارد کبد، صفاق و ریه‌ها را به خود درگیر می‌سازد.
متاستاز روده بزرگ
متاستاز روده بزرگ به معنای پیشرفت بیماری سرطان روده به مناطق دورتر از روده بزرگ است. در این مرحله از بیماری، سلول‌های سرطانی به اعضای مختلفی مانند ریه، کبد یا غدد لنفاوی گسترش پیدا می‌کنند و بیماری را به مرحله پیشرفته می‌رسانند. در این شرایط درمان سرطان روده بزرگ دشوارتر می‌شود و فرد علائم شدیدی را تجربه می‌کند.
متاستاز روده کوچک
در صورتی که سلول‌های سرطان روده کوچک به اندام‌های مختلفی نظیر کبد سرایت و در آنجا به رشد و پرورش بپردازند، متاستاز روده کوچک اتفاق می‌افتد. سلول‌های سرطانی که متاستاز پیدا کرده و به محل جدیدی منتقل شده‌اند، دقیقاً با سلول‌های سرطانی روده کوچک یکسان هستند و تفاوتی ندارند. عوامل مختلفی مانند مصرف دخانیات، عوامل ژنتیکی، تغذیه نامناسب، عدم انجام فعالیت‌های بدنی و همچنین بیماری‌های مزمن مانند التهاب روده از علل احتمالی متاستاز روده کوچک محسوب می‌شوند. افراد مبتلا به این بیماری معمولاً خونریزی رکتال، خستگی، کاهش وزن غیر منطقی، احساس درد شکمی و نفخ را تجربه می‌کنند.
علائم و نشانه های سرطان روده بزرگ متاستاتیک
هر بیماری صرف نظر از درجه سختی، معمولاً با یک سری علائم و نشانه‌ها بروز پیدا می‌کند. از علائم و نشانه‌های سرطان روده بزرگ می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- حالت تهوع و استفراغ
- بی‌اشتهایی
- دردهای شکمی
- تغییر در عادت‌های روده
- وجود خون در مدفوع
- سرگیجه
- زخم معده
- کمبود آهن
- کم خونی
- افزایش حجم شکم
- احساس نفخ
- احساس پر بودن شکم
- خستگی مداوم و روزمره
- کاهش وزن بدون انجام فعالیت و بدون تغییر در رژیم غذایی
- احساس خالی نشدن روده
- سردرد یا تشنج
- درد و شکستگی استخوان
- تنگی نفس
- تورم شکم
سیستم مرحله بندی TNM در سرطان روده
سیستم TNM یکی از ابزارهایی است که برای توصیف مراحل مختلف سرطان روده بزرگ استفاده می‌شود. بهترین فوق تخصص سرطان روده در تهران برای بررسی نتایج آزمایش‌های تشخیصی و اسکن از این سیستم استفاده می‌کنند که شامل موارد زیر می‌شود:
- تومور T: حرف T در این سیستم به منظور توصیف اندازه و بررسی رشد تومور اولیه به داخل روده مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- تومور N: حرف N در سیستم TMN به عنوان مخفف گره‌های لنفاوی شناخته می‌شود. این غدد اندام‌های لوبیایی شکل و کوچکی هستند که در بخش‌های مختلف بدن قرار دارند و برای مبارزه با عفونت‌ها به سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند.
- تومور M: در صورتی که سرطان به سایر نقاط بدن گسترش پیدا کند از حرف M به منظور توصیف این اتفاق و میزان شدت آن استفاده می‌شود.
متاستاز سرطان روده بزرگ کشنده است؟
متاستاز سرطان روده بزرگ اگرچه سطح خطرناکی از بیماری سرطان روده محسوب می‌شود و با علائم و مشکلات شدیدتری همراه است اما مرگبار بودن آن به عوامل مختلفی بستگی دارد. بنابراین نمی‌توانیم به طور قطع این بیماری را کشنده و مرگبار معرفی کنیم. عواملی مانند وضعیت عمومی بدن بیمار، مرحله بیماری، نوع درمان‌های دریافتی، زمان تشخیص و… در تعیین این موضوع تاثیرگذار هستند. در بسیاری از موارد اگر سرطان روده بزرگ متاستاتیک به موقع تشخیص داده شود، با درمان‌های موثر می‌توان از پیشرفت و گسترش آن جلوگیری کرد و روی بیماری اشراف داشت. میزان عمر افراد مبتلا به متاستاز سرطان روده با توجه به سن آنها، مکان تومور، نوع تومور و حتی میزان تجربه و تخصص پزشک معالج متفاوت است. مراجعه به یک پزشک کاربلد و استفاده از درمان‌های ترکیبی موثر می‌تواند نقش مهمی در افزایش طول عمر بیماران داشته باشد.
اگر برای درمان این بیماری در پی یافتن پزشکی کاربلد و متخصص هستید دکتر امامی میبدی را به شما پیشنهاد می‌کنیم. ایشان از پزشکان متخصص در حوزه جراحی عمومی و جراحی روده بزرگ در کشور هستند که در تهران فعالیت می‌کنند.
تشخیص و درمان سرطان روده متاستاز شده
تشخیص متاستاز سرطان روده بزرگ برای افرادی که به سرطان روده مبتلا هستند یا سابقه ابتلا به این بیماری را دارند امری بسیار مهم است. پزشک برای تشخیص این بیماری از روش‌های مختلف استفاده می‌کند. از اصلی‌ترین روش‌های تشخیص این بیماری کولونوسکوپی است که به همراه بیوپسی و آزمایشات دیگر انجام می‌شود. همچنین ممکن است پزشک از تست‌های تصویربرداری برای بررسی وضعیت بیماری و میزان شدت آن کمک بگیرد. آزمایش‌های تصویربرداری که به منظور تشخیص سرطان روده بزرگ متاستاتیک مورد استفاده قرار می‌گیرند شامل موارد زیر می‌شوند.
- سونوگرافی: پزشک برای مشخص کردن متاستاز سرطان روده به کبد از سونوگرافی شکمی استفاده می‌کند. در صورتی که این روش تصویربرداری کامل نباشد در کنار آن روش بیوپسی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- سی تی اسکن: سی تی اسکن برای بررسی متاستاز سرطان روده به غدد لنفاوی و سایر بخش‌های بدن در ناحیه قفسه سینه، لگن یا شکم انجام می‌شود.
- MRI: از دیگر روش‌های کاربردی برای تشخیص سرطان روده متاستاتیک می‌توانیم به ام آر آی اشاره کنیم. پزشک معالج برای بررسی گسترش سرطان در لگن و گره‌های لنفاوی از روش تصویربرداری ام آر آی لگن یا شکم کمک می‌گیرد.
- اشعه ایکس: این روش برای مشخص کردن متاستاز سرطان روده به ریه‌ها کاربرد دارد. همچنین از اشعه ایکس برای بررسی متاستاز استخوان‌ها نیز کمک می‌گیرند.
- پت اسکن: به منظور بررسی متاستاز سرطان روده بزرگ روی مغز از این شیوه استفاده می‌شود. همچنین برای مرحله‌بندی بیماری و برنامه‌ریزی برای درمان، پزشک از پت اسکن و سیتی اسکن به صورت ترکیبی بهره می‌گیرد.
درمان متاستاز سرطان روده بزرگ با توجه به عوامل مختلفی مانند سن بیمار، وضعیت عمومی، سایز و اندازه تومورها، محل قرارگیری آنها و… متفاوت خواهد بود. این نوع سرطان در معدود مواردی قابل درمان بوده و غالبا درمان نمی‌شود. در واقع هدف از درمان، کنترل این بیماری، تسکین دردها و افزایش عمر بیماران است و درمان قطعی ندارد. از طرفی واکنش بیماران به درمان‌ها و داروهای دریافتی نیز متفاوت است. برخی از بیماران پس از مصرف دارو و استفاده از روش‌های درمانی، وضعیت بهتری پیدا می‌کنند. اما برخی بیماران نیز واکنش‌های منفی در قبال استفاده از داروها و درمان‌های تجویز شده نشان می‌دهند. به طور کلی روش‌های زیر برای درمان سرطان روده بزرگ متاستاتیک تجویز می‌شوند.
- جراحی: پزشک برای پیشگیری از عوارضی مانند مسدود شدن روده بزرگ و تسکین دردها از روش جراحی استفاده می‌کند. همچنین اگر متاستاز در مراحل اولیه تشخیص داده شده و تنها چند متاستاز به قسمت‌های مختلف بدن منتقل شده باشند پزشک از روش جراحی برای برداشتن تومورهای سرطانی استفاده می‌کند.
- شیمی درمانی، پرتو درمانی: از دیگر روش‌های درمان این بیماری می‌توانیم به پرتو درمانی و شیمی درمانی اشاره کنیم که به منظور کوچک کردن تومورها، تسکین دردهای ناشی از آنها و همچنین افزایش طول عمر بیماران استفاده می‌شوند. ممکن است پزشک برای بهبود وضعیت بیمار و درمان حالت تهوع و سایر عوارض جانبی سرطان، مصرف دارو را تجویز کند.
نتیجه گیری
در این مقاله راجع به متاستاز سرطان روده بزرگ صحبت کردیم. همانطور که پیشتر اشاره کردیم اگر سلول‌های سرطانی روده بزرگ به سایر بخش‌های بدن بروند و اعضای دیگر بدن را نیز به خود درگیر کنند متاستاز سرطان اتفاق می‌افتد. این وضعیت با علائم متعددی مانند احساس درد در ناحیه شکم، خونریزی رکتال، وجود خون در مدفوع و مواردی از این قبیل بروز پیدا می‌کند و در صورت مشاهده هر یک از این موارد باید هرچه سریعتر به پزشک متخصص مراجعه کرد. این سرطان در واقع از وجود یک پولیپ در پوشش داخلی روده بزرگ ایجاد می‌شود که با گذشت زمان رشد یافته و به دیواره روده بزرگ و رکتوم حمله کرده است. بنابراین برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری باید چکاپ‌های منظم و دوره‌ای را انجام دهید و در صورت وجود هر نوع وضعیت غیر طبیعی، برای تشخیص به موقع و درمان بیماری در مرحله طلایی، اقدامات لازم را انجام دهید.
