خونریزی از مقعد یکی از علائم رایجی است که میتواند نگرانی‌های زیادی برای افراد ایجاد کند. این علامت ممکن است به‌طور ناگهانی یا تدریجی ظاهر شود و نگرانی‌های متعددی را ایجاد کند. این عارضه میتواند ناشی از عوامل ساده‌ای مانند التهاب یا زخم سطحی باشد، اما در برخی موارد نشان‌دهنده مشکلات جدی‌تر نظیر بیماری‌های التهابی روده یا سرطان است. اهمیت بررسی دقیق این وضعیت در آن است که بتوان به موقع علت آن را تشخیص داده و درمان مناسب را آغاز کرد.
خونریزی مقعدی چیست؟
همانطور که اشاره کردیم، خونریزی مقعدی به خروج خون از راست‌روده یا وجود خون در مدفوع گفته میشود که میتواند از مشکلات ساده‌ای مانند هموروئید تا بیماری‌های جدی‌تری مانند سرطان روده بزرگ، ایجاد شود. این وضعیت ممکن است به عللی چون زخم، شقاق مقعد، یا بیماری‌های التهابی روده مرتبط باشد. تشخیص دقیق علت خونریزی توسط یک پزشک ضروری است تا نیاز به درمان مشخص شود. اگر به هر شکلی آن را مشاهده می‌کنید، لازم است برای پیگیری بیشتر به متخصص مراجعه کنید.
نشانه های خونریزی مقعد چیست؟
نشانه‌های آن شامل موارد زیر است:
- مشاهده خون تازه روی دستمال توالت پس از پاک کردن مقعد
- تغییر رنگ آب داخل کاسه توالت به قرمز پس از استفاده
- وجود مدفوع با رنگ قرمز روشن، قرمز تیره یا سیاه قیری
در صورتی که هر کدام از علائم فوق را مشاهده کردید، شما دچار خونریزی از مقعد هستید.
آیا خونریزی مقعد خطرناک است؟
خونریزی مقعدی لزوماً خطرناک نیست، اما میتواند نشانه‌ای از یک مشکل جدی باشد. در بسیاری از موارد، این خونریزی به دلیل مشکلاتی مانند شقاق یا بواسیر رخ می‌دهد که نیاز به درمان خاصی ندارند. بااین‌حال، گاهی خونریزی مقعدی میتواند علامتی از بیماری‌های جدی‌تر مانند پولیپ، سرطان روده یا عفونت‌های شدید باشد. بنابراین، توصیه میشود در صورت مشاهده این مورد یا خون در مدفوع، حتماً با یک پزشک مشورت کنید.
علت خونریزی مقعد چیست؟
خونریزی مقعدی میتواند به دلایل مختلفی رخ دهد که برخی از آن‌ها شایع و برخی کمتر شایع هستند.
علل شایع
- مدفوع سفت: عبور مدفوع سخت یا بزرگ میتواند منجر به تحریک و خونریزی شود.
- بواسیر (هموروئید): التهاب یا تورم رگ‌های اطراف مقعد، اغلب به دلیل یبوست.
- شقاق مقعد: پارگی کوچک در پوست اطراف مقعد که میتواند با درد همراه باشد.
علل کمتر شایع
- پولیپ روده بزرگ: رشد غیرطبیعی در روده که ممکن است خونریزی کند.
- زخم معده یا اثنی عشر: که ممکن است خونریزی گوارشی ایجاد کند.
- عفونت‌های روده: ناشی از باکتری‌ها یا ویروس‌ها.
- گاستروانتریت: التهاب معده و روده که میتواند با خونریزی همراه باشد.
- بیماری‌های روده‌ای: مانند دیورتیکولیت، سرطان روده، بیماری کرون یا کولیت اولسراتیو.
- عفونت‌های مقاربتی (STIs): برخی از عفونت‌ها میتوانند باعث التهاب و خونریزی شوند.
- ترومای رکتوم: آسیب ناشی از تصادف یا رابطه مقعدی
خونریزی مقعدی بدون درد نشانه چیست؟
خونریزی مقعدی بدون درد میتواند ناشی از چندین مشکل باشد که شایع‌ترین آن‌ها هموروئید داخلی است. در این حالت، خونریزی معمولاً به صورت خون روشن و بدون درد از مقعد خارج میشود. همچنین، پولیپ‌های روده بزرگ یا مقعد، شقاق‌های مقعدی و حتی در موارد نادر، سرطان روده بزرگ ، ممکن است موجب خونریزی بدون درد شوند. در هر صورت، مشاهده این مورد باید جدی گرفته شده و برای تشخیص دقیق و درمان مناسب، به پزشک مراجعه شود.
درمان خونریزی مقعد
درمان خونریزی مقعد بستگی به علت اصلی آن دارد. اگر این خونریزی ناشی از مشکلات شایعی مانند شقاق مقعد یا بواسیر باشد، اغلب می‌توان آن را با مراقبت‌های خانگی و استفاده از پمادهای موضعی کنترل کرد. این شامل کرم‌های تسکین‌دهنده درد و التهاب یا داروهای مخصوص برای کاهش تورم است.
در برخی موارد، خونریزی ممکن است به خودی خود متوقف شود، به‌ویژه اگر علت آن موقتی باشد. بااین‌حال، اگر خونریزی ادامه یابد، عود کند، یا با علائم دیگری همراه باشد، نیاز به بررسی و درمان جدی‌تر توسط پزشک دارد. توجه به دفعات خونریزی و علائم همراه میتواند در تشخیص علت و انتخاب درمان مناسب کمک کند.
درمان خانگی خونریزی مقعد
در بسیاری از موارد، این مشکل ناشی از مشکلاتی مانند بواسیر یا شقاق با مراقبت‌های خانگی بهبود می‌یابد. این مراقبت‌ها شامل موارد زیر است:
- پیشگیری از یبوست: مصرف رژیم غذایی پر فیبر (میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل) و نوشیدن مایعات کافی.
- پاکسازی مناسب: پس از دفع مدفوع، ناحیه مقعد را با دستمال مرطوب یا بچه به‌آرامی تمیز کنید. از دستمال خشک یا مالش شدید خودداری کنید.
- حمام آب گرم: روزانه چند بار نشستن در آب گرم میتواند درد و التهاب را کاهش دهد.
- عدم زور زدن: هنگام دفع مدفوع از فشار بیش‌ازحد خودداری کنید.
- استفاده از کرم‌های تسکین‌دهنده: مشورت با داروساز برای تهیه کرم‌های کاهش‌دهنده درد و التهاب مفید است.
این روش‌ها میتوانند به تسریع بهبود و کاهش ناراحتی کمک کنند. در صورت تداوم یا شدت علائم، مراجعه به پزشک ضروری است.
چه زمان لازم است برای درمان خون در مدفوع به متخصص مراجعه کنیم؟
اگر خونریزی مقعدی بیش از 1 یا 2 روز ادامه پیدا کند یا اگر خونریزی شما نگرانی ایجاد کرد، باید سریعاً به پزشک مراجعه کنید. هرچند که بیشتر موارد این مشکل به علت‌های غیرجدی ایجاد میشود، اما همیشه بهتر است آن را بررسی کنید، زیرا ممکن است نشانه‌ای از بیماری جدی باشد.
چه زمانی باید به مراقبت فوری نیاز داشته باشید؟ در موارد زیر باید فوراً به اورژانس مراجعه کنید:
- خونریزی شدید
- علائم شوک مانند تنفس سریع، سرگیجه یا حالت تهوع
- مدفوع سیاه یا قرمز تیره
- استفراغ با خون یا شبیه تفاله قهوه
- غش
- درد شدید در مقعد
- درد شدید معده، تب، ضعف، حالت تهوع یا عدم توانایی در اجابت مزاج
این علائم میتوانند نشان‌دهنده مشکلات جدی‌تری باشند که نیاز به درمان فوری دارند.
سخن آخر
خونریزی مقعدی ممکن است ناشی از دلایل مختلفی باشد. در حالی که بیشتر موارد جدی نیستند، اما توجه به علائم و مشورت با پزشک در صورت ادامه یا شدت خونریزی اهمیت دارد. درمان‌ها میتوانند از تغییرات ساده در سبک زندگی تا داروهای موضعی و درمان‌های پزشکی گسترده‌تر متغیر باشند. به یاد داشته باشید که هیچ‌گاه نباید از علائم خود غافل شوید و در صورت شک، همیشه با یک متخصص مشورت کنید.
سوالات متداول
