عمل فیستول را میتوانیم یکی از رایجترین عملهای جراحی مقعد معرفی کنیم که در آن اقدام به برداشتن مجاری غدههایمقعدی میشود که سبب انسداد آن غدد شده است. این مشکل معمولاً ورمهایی را ایجاد کرده و در صورتی که به سرعت درمان نشود، ممکن است باعث ایجاد آسیبهای خطرناک برای فرد شود. فیستول در اصل یک ارتباط غیر طبیعی میان اندامهای بدن است که این ارتباط به دلیل عفونت در ناحیه مقعد به وجود میآید. در این مقاله قصد داریم در مورد عمل فیستول صحبت کرده و اطلاعات کلی را در مورد این بیماری در اختیار شما قرار دهیم.
عمل فیستول چیست؟
اگر بخواهیم کاملتر توضیح دهیم که عمل فیستول چیست باید بگوییم که در این عمل جراحی پزشک اقدام به خارج کردن غدههای عفونی کرده و این کار باید به طور کامل انجام شود. زیرا ناقص ماندن روند درمان سبب عود مجدد آن شده و میتواند مشکلات بدتری به وجود بیاورد. در حال حاضر با کمک عمل جراحی و لیزر میتوان فیستول را برطرف کرد.
اما توجه داشته باشید انتخاب بهترین روش درمان باید زیر نظر پزشک باشد. فیستول سبب ایجاد مجرایی غیر طبیعی بین دو بافت از بدن انسان میشود؛ در واقع قسمتی از بافت روده به پوست اطراف مقعد اتصال پیدا کرده و در نتیجه این بیماری آزاردهنده به وجود میآید. در این بیماری عفونتهای روده به سطح پوست انتقال مییابد به همین دلیل نیاز است تا بیماران هرچه سریعتر برای جراحی فیستول اقدام کنند.
انواع روش های جراحی فیستول
فیستول علاوه بر اینکه دردناک است میتواند خطرات و مشکلاتی نیز برای افراد در سنین مختلف به وجود بیاورد و نیاز است تا شما هرچه سریعتر برای برداشتن آن و عمل جراحی اقدام کنید. در حال حاضر فیستول با کمک روشهای گوناگون جراحی شده و نیاز است تا پزشک بهترین روش درمان را برای برطرف کردن سریع آن انتخاب کند. در ادامه انواع روشهای جراحی فیستول را به شما معرفی میکنیم:
فیستولوتومی
فیستولوتومی را میتوانیم یکی از پرکاربردترین روشهای عمل فیستول معرفی کنیم. این عمل جراحی به صورت برش باز انجام شده و سپس پزشک شروع به ترمیم این عارضه از داخل به خارج میکند.
به دلیل اینکه این روش یک عمل باز به حساب میآید در نتیجه یک الی دو ماه زمان نیاز است تا محل به طور کامل ترمیم شود ولی این به معنای استراحت مطلق نیست و معمولا فرد می تواند سه الی چهار روز بعد به سر کار خود برود. در این روش جراحی، معمولاً بیمار به طور کامل بهبود مییابد و معمولاً برای افرادی مناسب است که مجرای فیستول آنها اقدام به درگیر کردن عضله اسفنکتر زیادی نمیکند.
فلپ ادوانسمنت
یکی دیگر از انواع روشهای این عمل را میتوانیم فلپ ادوانسمنت معرفی کنیم. در این روش که نسبت به روش قبلی پیشرفتهتر است معمولاً برای بیمارانی استفاده میشود که فیستول از ماهیچههای اسفنکتر عبور کرده باشد و فرد به بی اختیاری مدفوع مبتلا شده باشد.
در این روش، فیستول خراشیده یا بریده میشود و سپس پزشک اقدام به ترمیم بافت روده یا پوست اطراف مقعد میکند. این روش جراحی نیز ممکن است تا نزدیک به 70 درصد موفقیت آمیز باشد و جزو پرکاربردترین عمل جراحی فیستول به حساب میآید.
پلاگین بیولوژی
یکی دیگر از روشهای عمل فیستول را میتوانیم پلاگین بیولوژی معرفی کنیم. در این روش پزشک از مواد طبیعی عمدتا حیوانی استفاده کرده تا یک پلاگین بیولوژی به وجود بیاید و سپس آن را در مجرای بیمار قرار میدهد تا مشکل او از بین برود. معمولاً درصد موفقیت این عمل 50 درصد است و نیاز است تا بیمار تا ۲۴ ساعت در بیمارستان بستری شود.
پلاگین بیوپروتز
پلاگین بیوپروتز جزو روشهای موثر در این عمل جراحی به حساب میآید. در این روش یک پلاگ مخروطی شکل را که از بافتهای حیوانی تهیه کردند جهت مسدود سازی دهانه داخلی در فیستول قرار میدهند.
هدف از این کار پیشگیری از باز شدن مجرای داخلی است. در این روش، پلاگین با کمک بخیه به سر داخلی فیستول وصل شده و سپس بافتهای جدیدی در اطراف پلاگین رشد میکند.
بستن مجرای فیستول به روش اینتراسفنکتریک یا روش لیفت LIFT
برای فیستولهایی که از ماهیچههای اسفنکتر عبور کردند معمولا این روش را جهت بستن لوله فیستول انتخاب میکنند. هنگامی که این بیماری بسیار جدی و خطرناک باشد این گزینه میتواند یک انتخاب درمانی موثر به حساب بیاید.
در طول درمان پزشک برشی در پوست در قسمت بالای فیستول ایجاد کرده و ماهیچههای اسفنکتر را از هم جدا میکند، سپس فیستول در دو انتهای خود محکم شده و باز خواهد شد تا صاف بماند و مشکلی به وجود نیاورد.
جراحی فیستول مقعدی با تیغ و کوتر
این روش معمولاً برای اشخاصی مناسب است که نمیتوانند از لیزر استفاده کنند. در این روش جراح یک درن داخل مجرای فیستول قرار میدهد تا پس از جراحی، درناژ ادامه پیدا کند. در این روش جراح با کمک تیغ مسیر فیستول را برش داده تا چرک تخلیه شود در صورتی که خونریزی بیش از حد باشد پزشک از الکترو کوتر جهت سوزاندن سر عروق استفاده میکند.
استفاده از چسب فیبرین
از دیگر روش عمل فیستول میتوانیم به استفاده از چسب فیبرین اشاره کنیم. این چسب دارای مواد مخصوصی است و هنگامی که بیمار تحت بیهوشی قرار میگیرد به داخل کانال فیستول تزریق میشود.
این چسب کمک میکند تا فیستول به طور کامل بسته شده و بیمار هرچه سریعتر بهبود یابد. استفاده از این چسب فیستول را میتوانیم یک روش قدیمی معرفی کنیم که به تنهایی موثر نیست اما با روشهایی مثل جراحی یا لیزر میتواند موثر باشد.
روش ستون (seton)
این روش نیز در عمل فیستول جایگاه ویژهای دارد. هنگامی که فیستول از قسمت قابل توجهی از عضله اسفنکتر عبور میکند ممکن است پزشک این روش را به بیمار پیشنهاد دهد. ستون را میتوانیم نوعی نخ جراحی معرفی کنیم که در گذشته از کتان یا موی اسب تهیه میشد و امروزه از آن جهت باز ماندن مجرای فیستول و رفع عفونت استفاده میکنند. برای افرادی که به بیاختیاری مدفوع مبتلا شدهاند و به عضله اسفنکتر آنها آسیب جدی وارد شده است این عمل پیشنهاد میشود.
بهترین روش عمل فیستول
پس از اینکه دانستید جراحی فیستول مقعدی چیست، ممکن است این سوال برای شما ایجاد شود که بهترین روش عمل فیستول کدام است؟ در پاسخ باید بگوییم که تشخیص بهترین روش بر اساس نظر پزشک متخصص و جراحت میتواند متفاوت باشد. پزشک پس از معاینه کردن میتواند روش مناسب را به بیمار اطلاع دهد.
با این حال در حال حاضر فیستولوتومی یکی از رایجترین و بهترین روشهای این عمل جراحی به حساب میآید که در اغلب مواقع فوق تخصص جراحی کولورکتال آن را برای رفع مشکلات به وجود آمده انتخاب میکنند.
زیرا علاوه بر راحتتر بودن میتواند طیف وسیعی از مشکلات را برطرف کرده و سبب درمان و بهبودی سریعتر بیماران میشود. در این روش میتوان غدههای چرکی کوچک و بزرگ به وجود آمده را به طور کامل تخلیه کرد و معمولاً دوره نقاهت آن نیز، زیاد طولانی نیست.
فیلم عمل فیستول
در مورد نحوه عمل فیستول همانطور که متوجه شدید روشهای مختلفی برای آن وجود دارد. به عبارتی با مشاهده فیلم عمل جراحی فیستول میتوانید به آسانی این موضوع را بفهمید که در اغلب مواقع این عمل به صورت یک عمل جراحی باز به کمک برش و خراش انجام شده و در این مواقع پس از خارج شدن چرک، پزشک اقدام به بخیه زدن و مسدود کردن راه فیستول میکند.
اما گاهی مواقع نیز این عمل به صورت بدون جراحی و با کمک لیزر انجام شده و در این مواقع پزشک با کمک دستگاههای پیشرفته و خاص چرک و مواد زائد را خارج میکند. البته این روش برای مواقعی مناسب است که بیمار شرایط عمل لیزری را داشته باشد یا مشکل او حاد و جدی نباشد. به هر حال در صورت نیاز به کسب اطلاعات بیشتر بهتر است بر اساس میزان و نوع مشکل خود فیلم این عمل جراحی را مشاهده کرده تا تصمیم درستتری برای عمل بگیرید.
کشیدن نخ فیستول
نحوه برداشتن نخ فیستول چگونه است؟ در حال حاضر از نخ بخیه یا لوله بخیه جهت از بین بردن عفونت و رفع باز ماندن مجرای فیستول استفاده میکنند. این نخ معمولاً باید حداقل ۶ تا ۱۲ هفته در مجرا بماند تا هنگامی که همه عفونت و چرک تخلیه شود.
اقدامات قبل از جراحی فیستول
همانطور که در طی این مقاله متوجه شدید عمل فیستول حساسیتهای خاص خود را داشته و نیاز است تا یکسری اقدامات قبل از جراحی انجام دهید تا عمل شما با موفقیت انجام شده و مشکلی نیز در این مسیر برای شما به وجود نیاید. در ادامه مهمترین اقداماتی که شما باید قبل از این عمل جراحی در نظر داشته باشید را معرفی میکنیم:
- معمولاً پزشک برای شما داروی ملین تجویز میکند و از شما میخواهد تا چند ساعت قبل از این عمل هیچ ماده غذایی مصرف نکنید تا با این کار روده بزرگ شما به طور کامل تخلیه شود. پس نیاز است تا به طور کامل به حرف پزشک گوش کرده و داروی مورد نظر را مصرف کنید.
- به دلیل اینکه پس از جراحی نمیتوانید رانندگی کنید در نتیجه قبل از عمل جراحی حتماً شخصی را همراه خود ببرید تا او تمام کارهای لازم از جمله رانندگی را برای شما انجام دهد.
- در صورتی که داروهای رقیق کننده مثل آسپرین مصرف میکنید بهتر است از قبل این موضوع را به پزشک اطلاع داده تا در صورت امکان مصرف آن را برای چند روز قطع کنید.
- بهتر است قبل از عمل اطلاعات لازم را در مورد مراقبتهای بعد از عمل و عوارض و مزایای آن به دست بیاورید تا پس از عمل با مشکل روبرو نشوید.
- بهتر است از چند روز قبل غذاهای سبک مانند سوپ و مایعات طبیعی مصرف کنید تا رودههای شما زودتر تخلیه شده و برای عمل بهتر آماده شوید.
رعایت این اقدامات باعث میشود که بیمار شرایط بهتری قبل از جراحی فیستول را کسب کند و روند جراحی نیز در وضعیت مطلوبتری قرار گیرد.
آیا عمل فیستول عوارض دارد؟
در حال حاضر ممکن است برخی عملهای جراحی مثل عمل فیستول عوارض موقتی یا حتی دائمی داشته باشد، اما در صورتی که شما یک پزشک با تجربه و ماهر مانند دکتر امیرحسین امامی میبدی را در این زمینه انتخاب کنید این کار باعث میشود تا عوارض موقت این عمل برای شما تا حد زیادی کاهش پیدا کند.
علاوه بر این، گاهی مواقع این عمل میتواند عوارض موقتی مثل عفونت، تشکیل لخته خون، درد، خونریزی شدید، احتباس ادرار و مدفوع را داشته باشد به همین دلیل در این مواقع شما باید داروهای مسکنی که برای شما تجویز شده است را به خوبی مصرف کرده و اقداماتی که پزشک به شما میگوید را انجام دهید تا این عوارض موقت در کمترین زمان برطرف شوند.
علاوه بر موارد ذکر شده در صورتی که اقدامات ذکر شده توسط جراح را در نظر نگیرید این کار میتواند مشکلات طولانی مدت مانند موارد زیر را برای شما ایجاد کرده و عوارض فراوانی دیگری را نیز به وجود بیاورد.
- عود مجدد بیماری
- تنگی مقعد
- بی اختیاری روده
سوالات متداول