رکتوسل چیست؟ آیا می‌دانید علائم و نشانه‌های بیماری رکتوسل به چه صورت است؟ رکتوسل یکی از بیماری‌هایی است که باعث می‌شود بافتی که روده را از واژن جدا می‌کند، دچار افتادگی شود. بنابراین اندام‌های داخلی نظیر مثاله وارد کانال واژن شده و برآمدگی ایجاد می‌کند. همچنین علائمی ایجاد می‌کند که ممکن است در کیفیت زندگی افراد، تداخل ایجاد کند.
رکتوسل چیست؟
رکتوسل یکی از بیماری‌هایی است که ممکن است در بانوان ایجاد شود. رکتوسل زمانی ایجاد می‌شود که بافت بین رکتوم و واژن ضعیف می‌شود و باعث می‌شود رکتوم به دیواره پشتی واژن فشار وارد کند. راست روده و واژن معمولاً توسط عضلات و رباط‌های کف لگن در جای خود نگه داشته می‌شوند، اما زمانی که این ناحیه ضعیف می‌شود، اندام‌های داخلی می‌توانند جابجا شوند و این باعث بروز علائم و مشکلاتی می‌شود که در کیفیت زندگی بانوان تأثیرات بسزایی ایجاد می‌کند.
فیلم توضیحات رکتوسل
در ادامه در پاسخ به این سؤال که رکتوسل یعنی چه، فیلم توضیحات دکتر‌امیر حسین امامی میبدی، فوق تخصص جراحی کولورکتال را مشاهده می‌کنید. ایشان در خصوص رکتوسل و همچنین هر آنچه باید در اینباره بدانید، خواهیم پرداخت:
بیماری رکتوسل چیست؟
علائم رکتوسل
رکتوسل خفیف، معمولاً علائمی ایجاد نمی‌کند. این به این معناست که برای بسیاری از افراد معمولاً علائمی ایجاد نمی‌کند و یا علائم به قدری شدت ندارد که برای درمان آن به متخصص مراجعه کنید. از علائم شایع این بیماری می‌توان به مواردی که در ادامه می‌پردازیم، اشاره کرد:
- احساس پر بودن در واژن
- احساس پری و فشار در ناحیه راست روده
- احساس عدم تخلیه کامل مدفوع بعد از دفع
- احساس به دفع مدفوع به دفعات زیاد در طول روز
- احساس سست در ناحیه کف لگن
- ناراحتی در حین رابطه جنسی
یکی دیگر از جمله علائمی که ممکن است تجربه کنید، بی‌اختیاری ادرار است. البته این علائم معمولاً زمانی ایجاد می‌شود که این بیماری با افتادگی مثانه همراه باشد.
تجربه کسانی که دچار رکتوسل شده‌اند
یکی از اصلی‌ترین علائمی که فرد را درگیر می‌کند، مشکلات دفع است. در ادامه تجربه خانمی را می‌خوانید که با بیماری رکتوسل درگیر بوده است. وی در هنگام دفع مدفوع، با اینکه مدفوعشان سفت نبوده، اما مجبور بودند برای دفع از دست کمک بگیرند. ایشان برای این کار دست خود را مابین واژن و مقعد قرار داده و برای حمایت از عضلات کف لگن، برای دفع کامل این ناحیه را فشار می‌دادند.
چه عواملی باعث ایجاد رکتوسل می‌شود؟
برخی از اصلی‌ترین عواملی که باعث ایجاد این اختلال می‌شود، شامل مواردی است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت:
- بارداری و زایمان: بارداری و زایمان یکی از اصلی‌ترین عوامل افتادگی عضلات کف لگن است. این امر در بانوانی که چند قلو زایی داشته‌اند نیز بیشتر خواهد بود.
- روند افزایش سن: افزایش سن یکی دیگر از عوامل ابتلا به رکتوسل است. چرا که به مرور زمان عضلات کف لگن ضعیف شده و از طرفی یائسگی در بانوان نیز در این موضوع تأثیر‌گذار است.
- یبوست مزمن: زور زدن زیاد در هنگام دفع مدفوع به مرور زمان می‌تواند منجر به ایجاد تغییرات در عضلات کف لگن شود.
- سرفه مزمن: سرفه یا برونشیت و آسم و بیماری‌های تنفسی از جمله سرفه زمانی که طولانی مدت شود، عضلات کف لگن را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
- بلند کردن مکرر اجسام سنگین بلند کردن اجسام سنگین موجب کشیدگی و همچنین ضعف عضلات کف لگن خواهد شد.
- اضافه وزن و چاقی خطر ابتلا به رکتوسل را افزایش می‌دهد.
- جراحی‌های قبلی اگر سابقه جراحی‌های قبلی نظیر هیسترکتومی را داشته‌اید که عضلات کف لگن شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد، احتمال بروز این بیماری افزایش می‌یابد.
تشخیص رکتوسل
زمانی که شما علائم رکتوسل را مشاهده می‌کنید به متخصص مراجعه می‌کنید، بسته به علائمی که تجربه می‌کنید و همچنین پرونده پزشکی شما، آزمایشاتی برای تشخیص شما تجویز می‌شود:
- معاینه لگن: یا انجام معاینات فیزیکی قدرت عضلات کف لگن شما بررسی می‌شود. بنابراین متخصص ممکن است از شما بخواهد که عضلات خود را سفت و یا شل کنید، مانند اینکه می‌خواهید ادرار خود را نگه دارید، یا مانند اینکه دارید به دستشویی می‌روید، به عضلات لگن خود فشار وارد کنید.
- تصویربرداری: آزمایش‌های تصویربرداری مانند سونوگرافی توسط پزشکان برای بررسی اینکه آیا مشکلی در رکتوم وجود دارد یا خیر استفاده می‌شود. این می‌تواند به آن‌ها کمک کند تا بفهمند رکتوسل چقدر جدی است.
درمان رکتوسل
درمان رکتوسل نسبت به علائمی که تجربه می‌کنید، ممکن است متفاوت باشد. این درمان برای برخی افراد با استفاده از برخی وسایل حمایتی برای عضلات کف لگن درمان می‌شود. اما ممکن است برای برخی دیگر، نیاز به انجام درمان‌های جدی‌تری شود.
پرولاپس خفیف با رحم بند یا پساری درمان می‌شود. درمان‌های دیگر برای رکتوسل متوسط تا شدید، بسته به موارد زیر متفاوت است:
- پرونده پزشکی
- سن
- درجه افتادگی
- برنامه‌هایی نظیر بارداری‌های آینده
بهترین درمان برای رکتوسل پیشگیری از آن است. روش‌هایی برای پیشگیری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- انجام تمرینات کگل
- رعایت تناسب اندام و سبک زندگی سالم
- پیشگیری از یبوست
- درمان بیماری‌های زمینه‌ای نظیر سرفه
- خودداری از بلند کردن اجسام سنگین
جراحی رکتوسل
عمل رکتوسل ممکن است با روش‌های مختلف انجام شود.
- جراحی ترمیمی: اگر علائم شدید باشد و روش‌های غیرجراحی مؤثر نباشند، جراحی ممکن است ضروری باشد. در این جراحی، دیواره‌ی آسیب‌دیده ترمیم می‌شود تا رکتوسل بهبود یابد. این جراحی معمولاً از طریق واژن انجام می‌شود و هدف آن تقویت دیواره بین واژن و رکتوم است.
- جراحی با مش (Mesh): در برخی موارد، از مش‌های مصنوعی برای تقویت دیواره بین واژن و رکتوم استفاده می‌شود.
مراحل عمل رکتوسل
- آماده‌سازی: بیمار معمولاً باید قبل از جراحی، یک سری اقدامات آماده‌سازی مانند مصرف ملین‌ها و یا آنتی‌بیوتیک‌ها را انجام دهد.
- بیهوشی: جراحی معمولاً تحت بیهوشی عمومی یا موضعی انجام می‌شود.
- انجام جراحی: جراح دیواره‌ی آسیب‌دیده را ترمیم می‌کند و در صورت لزوم از مش برای تقویت آن استفاده می‌کند.
- نقاهت: پس از جراحی، بیمار باید مدتی را در بیمارستان بگذراند و سپس در خانه مراقبت‌های پس از جراحی را دنبال کند.
دوران نقاهت پس از جراحی رکتوسل
دوران نقاهت پس از جراحی ممکن است چند هفته طول بکشد و بیمار باید از فعالیت‌های سنگین، برداشتن اجسام سنگین و نزدیکی جنسی تا زمانی که پزشک اجازه دهد، خودداری کند. جراحی رکتوسل معمولاً موفقیت‌آمیز است و بسیاری از بیماران پس از آن بهبود علائم را تجربه می‌کنند. با این حال، همانند هر جراحی دیگری، این عمل نیز ممکن است با عوارضی همراه باشد که باید با پزشک مشورت شود.
