احساس مدفوع دارم ولی نمیاد؟!! این یکی از اصلی‌ترین سؤالات مربوط به مشکلات گوارشی روده بزرگ است که برای بسیاری از افراد ایجاد می‌شود. در بسیاری از موارد این مشکل مربوط به سندرم دفع سخت مدفوع است. بنابراین اگر شما هم جزء کسانی هستید که مشکلات اجابت مزاج، کیفیت زندگی شما را تحت تأثیر قرار داده است، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
همه چیز درباره سندرم دفع سخت مدفوع
سندرم دفع سخت مدفوع که به آن سندرم انسداد مدفوع نیز گفته می‌شود، به معنای دشواری در دفع مدفوع است. این اختلال به دلایل مختلف، از جمله عوامل روحی و روانی و یا بروز مشکلات جسمی در افراد، رخ دهد. افرادی که به ODS مبتلا هستند، اکثرا این جمله را بیان می‌کنند که “احساس مدفوع دارم ولی نمیاد”
این مشکل به این خاطر است که این سندرم باعث می‌شود احساس کنید:
- در هنگام نیاز قادر به دفع مدفوع نیستید.
- میزان دفعات اجابت مزاج شما کافی نیست.
- شما احساس می‌کنید نمی‌توانید به صورت کامل مدفوع خود را تخلیه کنید.
این افراد معمولاً از یبوست رنج می‌برند، اما گاهی نیز دچار بی‌اختیاری مدفوع می‌شوند، به‌ویژه زمانی مدت زیادی است اجابت مزاج صورت نگرفته و مدفوع جمع شده و نیاز به تخلیه ناگهانی مدفوع ایجاد می‌شود. این افراد معمولاً زمان زیادی را در سرویس بهداشتی سپری می‌کنند. با گذشت زمان، فشار بیش از حد و دفع مدفوع سخت می‌تواند به تدریج عضلات و اعصاب مربوطه را آسیب‌زده‌تر کرده و مشکل را تشدید کند. بنابراین نیاز به پیگیری و رعایت راهکارهای درمانی، نظیر سندرم روده تحریک پذیر الزامی است.
علائمی که در اختلال دفع سخت مدفوع تجربه می‌کنید:
این سندرم یک اصطلاح کلی است که به طیف گسترده‌ای از شرایطی اشاره دارد و شامل یبوست و دشواری در دفع مدفوع می‌شود. وجه مشترک این شرایط، وجود علائم یبوست است.
برای تشخیص یبوست، وجود حداقل دو مورد از علائم زیر به مدت مداوم طی ۹۰ روز ضروری است:
- احساس تخلیه ناقص و باقی ماندن بیش از ۲۵ درصد مدفوع
- زور زدن بیش از حد به طوری که بیش از ۲۵ درصد حرکات روده را با زور زدن جبران کنید
- مدفوع سفت در بیش از یک چهارم حرکات روده در هنگام دفع
- نیاز به استفاده از انگشتان دست برای کمک به دفع مدفوع در بیش از ۲۵ درصد مواقع
- کمتر از سه بار اجابت مزاج در هفته
- این علائم ممکن است فقط بخشی از مشکلات اساسی باشند. اغلب، این علائم به علت‌های زمینه‌ای مرتبط هستند که هنوز شناسایی نشده‌اند.
اختلال دفع مدفوع سفت با کدام بیماری‌ها مرتبط است؟
در بسیاری از موارد، ممکن است اختلالات دفع مدفوع با هر کدام از مشکلات زیر در ارتباط باشد:
- در این وضعیت، ماهیچه‌ها و اعصاب کف لگن ضعیف است و با در هماهنگی مشکل دارد. بنابراین عمل دفع مدفوع به‌طور طبیعی صورت نمی‌گیرد.
- در این حالت، یکی از اندام‌های لگن مانند مثانه، رحم یا روده از جای طبیعی خود خارج شده و به اندام دیگری فشار می‌آورد یا حتی ممکن است از بدن بیرون بزند.
- از دست دادن توانایی حس کردن مدفوع در راست‌روده یا نیاز به اجابت مزاج است.
- در برخی موارد فرد ممکن است به صورت خودآگاه یا ناخودآگاه عادتی ایجاد کند که با متوقف کردن حرکات روده، از دفع مدفوع جلوگیری کند. این اختلا معمولاً زمانی برای فرد ایجاد می‌شود که دچار مشکلاتی اعم از یبوست است.
مشکلاتی که سندرم انسداد مدفوع ایجاد می‌کند
هر فرد مبتلا به این اختلال ممکن است تمام و یا بخشی از علائم زیر را تجربه کند:
- شما باید مدفوع کنید اما نمی‌توانید.
- مدفوع کردن برای شما سخت است.
- مدفوع شما به صورت کامل تخلیه نمی‌شود
- چیزی مانع از خروج مدفوع شما می‌شود.
- به سختی موقعیت‌های مختلف را امتحان می‌کنید تا دفع انجام شود.
- مدت زیادی صبر می‌کنید تا مدفوع بیرون بیاید.
- مجبورید از انگشتان خود برای بیرون آمدن مدفوع استفاده کنید.
- از ملین‌ها برای مدفوع استفاده می‌کنید.
- یبوست. دارید
- دارای مشکل بی‌اختیاری مدفوع هستید
- ناراحتی مداوم دارید
- ممکن است دچار مشکلات روحی دیگر نظیر اضطراب یا افسردگی باشید
- رکتوم ملتهب یا متورم می‌شود.
- درد و اتساع شکم ایجاد می‌شود.
- درد مقعد دارید.
- حالت تهوع، احساس خستگی و بی‌اشتهایی می‌کنید.
درمان دفع سخت مدفوع
با توجه به پیچیدگی علت این اختلال و همچنین تأثیر عوامل متعدد، درمان آن اغلب شامل رعایت راهکار‌هایی جامع است و به ندرت نیاز به اقدامات جراحی و تهاجمی احساس می‌شود. حتی زمانی که جراحی پیشنهاد می‌شود، در برخی موارد ممکن است علائم ادامه دار باشند. زیرا در بسیاری از موارد عوامل دیگری وجود دارد که هنوز باید شناسایی و برطرف شوند. بنابراین توصیه‌های زیر در روند درمان کمک‌کننده است:
- افزایش مصرف فیبر رژیمی (مصرف ۳۰ تا ۴۰ گرم در روز)
- افزایش مصرف آب (بیش از ۲ لیتر در روز)
- استفاده از ملین‌ها برای افرادی که دچار مشکلات یبوست هستند.
- تمرین یوگا و بهره‌گیری از تکنیک‌های مدیتیشن برای آرامش
در موارد مشکلات آناتومیکی مانند پرولاپس وجود داشته باشد، اگر درمان‌های دیگر نتیجه‌بخش نباشد، جراحی توصیه می‌شود.
سخن آخر
دفع سخت مدفوع یا یبوست، مشکلی نسبتاً رایج اما پیچیده است که می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله اختلالات عملکردی، آناتومیکی و روان‌شناختی باشد. درمان آن معمولاً نیازمند رویکردی جامع است که شامل تغییرات در سبک زندگی، مصرف بیشتر فیبر و آب، استفاده از ملین‌ها و در موارد خاص، مداخلات جراحی می‌شود. با این حال، به دلیل پیچیدگی علل زمینه‌ای، درمان کامل و پایدار همیشه تضمین نمی‌شود و ممکن است نیاز به ارزیابی و پیگیری دقیق داشته باشد تا مشکلات پنهان و تأثیرات دیگر نیز برطرف شوند.
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/22089-obstructed-defecation