آیا شقاق مقعدی خطرناک است؟ با وجود درد و ناراحتی قابل توجهی که این عارضه به همراه دارد، این بیماری در بیشتر موارد به خودی خود درمان میشود و به ندرت خطرآفرین است. با این حال، علائمی وجود دارد که در صورت عدم توجه به آن، ممکن است مشکلات جدیتری ایجاد شود. در این مقاله به بررسی خطرات و عوارض احتمالی این اختلال و روشهای پیشگیری و درمان آن میپردازیم.
در چه صورت شقاق خطرناک است؟
در اکثر موارد این اختلال عوارض جانبی ایجاد نمیکند. اما در بسیاری از موارد که علائم تشدید میشود، این اختلال ممکن است بر کیفیت زندگی فرد تأثیر منفی داشته باشد.
- درد شدید: درد مقعدی، به خصوص هنگام دفع مدفوع یا بعد از آن شایعترین علامت است.
- خونریزی: خونریزی خفیف معمولاً به صورت خون قرمز روشن روی مدفوع یا دستمال توالت مشاهده میشود.
- خارش و سوزش: ناحیه مقعد ممکن است احساس سوزش یا خارش داشته باشد.
در بخش بالا به چند مورد از علائم این بیماری اشاره کردیم. اما بعضا این مورد مطرح میشود که چه زمان برای جلوگیری از خطرات فیشر مقعد نیاز است به متخصص مراجعه کنیم؟ مراجعه به متخصص در صورت مشاهده علائم برای جلوگیری از خطرات احتمالی، الزامی است:
- اگر به هر دلیل علائمی را تجربه میکنید که شما را مشکوک به این بیماری میکند، لازم است به متخصص مراجعه کنید.
- اجازه ندهید خجالت شما را از مراجعه به متخصص باز دارد و کیفیت زندگی شما تحت تأثیر قرار گیرد.
همانطور که پیشتر اشاره کردیم، این اختلال در بیشتر موارد بدون درمان بهبود مییابد، اما لازم است خطر سایر بیماریهای با علائم مشابه، مانند بواسیر نیز بررسی شود.
در صورت مراجعه به متخصص علاوه بر جلوگیری از خطرات بعدی، میتوانید از مراقبتهای صحیح برای بهبودی سریعتر خود مطلع شده و هر چه زودتر به روال زندگی روزمره خود بازگردید.
خطرات شقاق مقعد در صورت عدم درمان چیست؟
در بیشتر موارد، شقاق مقعدی به خودی خود و با درمانهای ساده بهبود مییابد. اما در صورت عدم درمان مناسب یا تداوم فشار روی ناحیه مقعد، میتواند منجر به مشکلاتی شود:
- شقاق مزمن: اگر شقاق بهبود نیابد، ممکن است به یک مشکل مزمن تبدیل شود. در صورتی که این اختلال بیشتر از دو ماه در شما باقی میماند و به یک اختلال مزمن تبدیل میشود. شقاق مزمن نیاز به درمانهای پیشرفتهتر دارد که عوارض و خطرات بیشتری برای فرد به همراه دارد.
- عفونت: اگر شقاق به خوبی درمان نشود یا مزمن شود، ممکن است عفونت ایجاد شود. این عفونت میتواند به آبسههای مقعدی منجر شود که در این صورت نیاز به درمان فوری دارد.
- اختلالات دیگر مقعدی: شقاقهای درماننشده میتوانند منجر به مشکلات دیگری مانند ایجاد فیستول یا زخمهای عمیقتر در بافت مقعد شوند.
- عدم بهبودی و مزمن شدن بیماری:
- احتمال عود بیماری بالا میرود: در صورت عدم مراجعه به متخصص ممکن است به صورت مجدد عود بیماری را تجربه کنید.
- ایجاد پارگی و فشار روی سایر بخشها: این بیماری ممکن است عضله اسفنکتر داخلی مقعد را نیز درگیر کند. اگر این اتفاق بیفتد، روند بهبودی دشوارتر میشود.
همواره به این مورد توجه داشته باشید درد شدید ناشی از شقاق میتواند فعالیتهای روزانه را مختل کند و به بروز اضطراب و استرس روانی منجر شود. در برخی موارد، افراد ممکن است از دفع مدفوع اجتناب کنند که این موضوع میتواند مشکلات بیشتری نظیر یبوست شدید ایجاد کند که این مورد نیز به خودی خود برای سلامتی افراد خطرآفرین است.
چگونه میتوان از خطرات شقاق پیشگیری کرد؟
خوشبختانه، شقاق در بسیاری از موارد به راحتی قابل پیشگیری و درمان است. به همین دلیل برای درصد افراد کمی خطر آفرین است. از جمله روشهای پیشگیری از خطرات بروز فیشر میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- رژیم غذایی پر فیبر: مصرف غذاهای غنی از فیبر (میوهها، سبزیجات و غلات کامل) میتواند به نرمتر شدن مدفوع کمک کند و فشار روی مقعد را کاهش دهد و از مشکلات اجابت مزاج که یکی از دلایل اصلی بروز این بیماری است، پیشگیری کند.
- نوشیدن آب کافی: مصرف مایعات به هضم بهتر و جلوگیری از یبوست کمک میکند. این اقدامات در طول درمان بیماری نیز مؤثر هستند.
- حمام آب گرم: نشستن در آب گرم به مدت ۱۰ تا ۲۰ دقیقه چندین بار در روز میتواند به کاهش درد و التهاب کمک کند و فرایند بهبودی را تسریع کند.
- استفاده از ملینها یا داروهای نرمکننده مدفوع: این داروها میتوانند به جلوگیری از بروز یبوست و عود شقاق به صورت مجدد کمک کنند.
در موارد جدیتر، درمان دارویی و در صورتی که شقاق مقعدی مزمن شود و به درمانهای دیگر پاسخ ندهد، عمل شقاق ممکن است گزینه نهایی باشد. استفاده از این روشها و رعایت توصیههای پزشکی برای به دست آوردن مجدد سلامتی الزامی است.
سخن اخر
این بیماری در بیشتر موارد یک مشکل خطرناک محسوب نمیشود و با مراقبتهای خانگی و درمانهای ساده بهبود مییابد. با این حال، در صورت عدم توجه و درمان مناسب، این عارضه میتواند به مشکلات جدیتر مانند عفونت یا شقاق مزمن تبدیل شود. اتخاذ روشهای پیشگیرانه نظیر تغذیه سالم، نوشیدن آب کافی و مراقبت از ناحیه مقعد میتواند به جلوگیری از بروز شقاق و کاهش درد و ناراحتی ناشی از آن کمک کند. در صورت تداوم علائم یا بروز عوارض، مشورت با متخصص ضروری است.
✔ منابع:
https://www.webmd.com/digestive-disorders/anal-fissure-causes
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/13177-anal-fissures
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/anal-fissure/symptoms-causes/syc-20351424