بی اختیاری مدفوع یک از جمله مشکلاتی است که موجب ناراحتی افراد مبتلا به این اختلال می شود و اغلب برکیفیت زندگی آن ها تاثیر می‌گذارد. عدم کنترل مدفوع در بزرگسالان مشکلی است بر اساس علائم آن در هر فرد انواع مختلفی دارد و افراد لازم است است هر چه سریعتر آن را پیگیری کنند. طبق بررسی های انجام شده 10 درصد از افراد در دوره‌های مختلف زندگی خود ممکن است این مشکل را تجربه کنند. با آنکه این اختلال در هر سنی و در هر جنسیتی ممکن است رخ دهد، اما وجود آن در افراد مسن و همچنین بانوان شایع تر است. بنابراین توجه شما را برای بررسی‌های بیشتر علائم، روش های درمان سریع و همچنین علت آن در ادامه جلب می کنیم.
منظور از بی اختیاری مدفوع چیست؟
بیاختیاری مدفوع ناتوانی در کنترل حرکات روده است که منجر به دفع غیرارادی مدفوع می‌شود. به این وضعیت بیاختیاری روده نیز گفته می‌شود. در ادامه توجه شما را به علائم و سایر دانستنی های مرتبط با این موضوع جلب می کنیم.
علائم بی اختیاری مدفوع
این شرایط به‌طور متفاوتی در افراد بروز می‌کند؛ برخی نیاز ناگهانی به توالت دارند اما نمی‌توانند به‌موقع به آن برسند، که به آن بیاختیاری روده فوری گفته می‌شود. در حالی که برخی دیگر هیچ احساسی قبل از دفع غیر ارادی مدفوع ندارند و این نوع بیاختیاری غیرفعال نامیده می‌شود. در برخی افراد نیز ممکن است هنگام خروج باد معده، فرد دچار بی اختیاری خفیف شود. بی اختیاری مدفوع ممکن است برای برخی افراد به صورت روزانه ایجاد شود. برخی دیگر نیز گاه به گاه دچار این مشکل می شوند. همچنین این اختلال ممکن است همزمان با برخی دیگر از مشکلات نظیر یبوست، اسهال و یا نفخ معده رخ دهد.
بی اختیاری مدفوع نشانه چیست؟
بیاختیاری مدفوع نشانه‌ای از وجود یک مشکل اساسی یا وضعیت پزشکی است که نیاز به بررسی های بیشتر و رسیدگی دارد. این اختلال ممکن است نشانه یک بیماری و یا مشکل جدی تر باشد. به عنوان مثال برخی از مواردی که در ادامه به آن اشاره می کنیم:
بیماری کرون: این بیماری التهابی روده می‌تواند منجر به زخم‌هایی در روده شود که باعث کاهش کشش راست‌روده می‌شوند و کنترل مدفوع را دشوار می‌کنند.
افتادگی اندام لگن: هنگامی که عضلات لگن ضعیف می‌شوند و نمی‌توانند از اندام‌های لگنی مانند راست‌روده حمایت کنند، این اندام‌ها ممکن است به داخل مقعد افتاده و منجر به بیاختیاری مدفوع شوند.
این بیماری‌ها و همچنین برخی دیگر از اختلالات، بر ساختار و عملکرد روده تأثیر گذاشته و منجر به مشکلاتی در کنترل دفع می‌شوند.
دلیل بی اختیاری مدفوع
بی اختیاری مدفوع در بزرگسالان ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد که این دلایل نیاز به بررسی دارد. دلایل بیاختیاری مدفوع می‌توانند متنوع باشند. برخی از شایع ترین دلایل آن شامل موارد زیر است:
- اسهال: اسهال می‌تواند موجب فشار زیاد بر عضلات کنترل‌کننده مقعد شود و باعث بروز بیاختیاری گردد.
- یبوست: یبوست مزمن می‌تواند با تضعیف عضلات مقعد یا آسیب به سیستم عصبی مرتبط، بیاختیاری را تشدید کند.
- ضعیف شدن عضلات مقعد: عضلات اسفنکتر ممکن است به دلایل مختلفی مانند سن، جراحی، یا آسیب ضعیف شوند.
- دیابت: این بیماری طولانی‌مدت می‌تواند به مشکلات عصبی منجر شود که بر کنترل مدفوع تأثیر می‌گذارند.
- ام‌اس (MS): این بیماری عصبی می‌تواند عملکرد روده و کنترل آن را مختل کند.
- زوال عقل: افراد مبتلا به زوال عقل ممکن است به دلیل از دست دادن توانایی شناختی قادر به تشخیص و کنترل حرکات روده نباشند.
اگر به هر کدام از مشکلات زمینه ای بالا مبتلا هستید، نیاز است برای بررسی های بیشتر برای درمان و کنترل فوری این مشکل به متخصص مراجعه کنید.
درمان سریع بی اختیاری مدفوع
بسته به علت و شدت این بیماری روش‌های درمانی مختلفی از تغییرات سبک زندگی تا جراحی وجود دارد. در ادامه به بررسی روش‌های درمانی برای این مشکل می‌پردازیم.
درمان بیاختیاری مدفوع در خانه
یکی از اولین گام‌ها برای مدیریت بیاختیاری مدفوع، تغییرات در رژیم غذایی و انجام تمرینات ورزشی است.
رژیم غذایی: تغییر در مصرف مواد غذایی می‌تواند تأثیر مهمی در کنترل بیاختیاری مدفوع داشته باشد. برای افراد مبتلا به اسهال، اجتناب از مصرف غذاهایی که باعث شل شدن مدفوع می‌شوند توصیه می‌شود. این غذاها شامل کافئین، الکل، برخی آبمیوه‌ها، حبوبات، سبزیجات خانواده کلم و محصولات لبنی هستند. در مقابل، برای مدیریت یبوست، مصرف غذاهای غنی از فیبر (مانند غلات کامل، میوه‌ها، و سبزیجات) و نوشیدن آب کافی (8 تا 10 لیوان در روز) ضروری است.
تمرینات ورزشی: برخی تمرینات خاص می‌توانند عضلات ناحیه لگن را تقویت کنند و کنترل بهتری بر حرکات روده ایجاد کنند. از جمله این تمرینات می‌توان به تمرینات کگل اشاره کرد که با تقویت عضلات لگنی به مدیریت بهتر دفع مدفوع کمک می‌کند. همچنین آموزش مدفوع و بیوفیدبک می‌تواند به بدن کمک کند تا زمان‌بندی و کنترل بهتری بر حرکات روده داشته باشد.
داروهای درمان بیاختیاری مدفوع
بهترین قرص برای درمان بی اختیاری مدفوع کدام است؟ استفاده از داروها یکی دیگر از روش‌های موثر در درمان بیاختیاری مدفوع است. داروهای مختلفی بسته به نوع مشکل (اسهال یا یبوست) تجویز می‌شوند.
داروهای ضد اسهال: داروهایی مانند لوپرامید و دیفنوکسیلات برای کنترل اسهال و جلوگیری از بیاختیاری تجویز می‌شوند.
داروهای ضد یبوست: اگر دفع سخت مدفوع عامل بیاختیاری باشد، داروهایی مانند متیل سلولز و پسیلیوم ممکن است توصیه شوند. این داروها کمک می‌کنند تا حرکات روده بهتر تنظیم شوند و از نشت جلوگیری شود.
درمان بیاختیاری مدفوع با جراحی
در موارد شدیدتر که درمان‌های خانگی و دارویی کافی نیستند، جراحی ممکن است ضرورت یابد. برخی از روش‌های جراحی برای درمان بیاختیاری مدفوع عبارتند از:
اسفنکتروپلاستی: در این جراحی، عضلات اسفنکتر مقعد که آسیب دیده‌اند، دوباره به هم دوخته می‌شوند تا قدرت بیشتری برای کنترل مدفوع ایجاد شود.
اسفنکتر مقعدی مصنوعی: یک پروتز مصنوعی در اطراف مقعد قرار میگیرد که عملکرد عضله طبیعی مقعد را به عهده میگیرد و به کنترل بهتر مدفوع کمک می‌کند.
تحریک عصب ساکرال: در این روش، یک دستگاه کوچک که تکانه‌های الکتریکی خفیفی تولید می‌کند، در ناحیه باسن کاشته می‌شود تا عصب ساکرال تحریک شود و عملکرد مثانه و روده بهبود یابد.
جراحی (ACE): این جراحی برای افرادی که به تنقیه روزانه نیاز دارند انجام می‌شود تا از شر مدفوع در روده بزرگ خلاص شوند.
کولوستومی: این عمل آخرین گزینه در موارد شدید است. طی آن، جراح سوراخی در شکم ایجاد می‌کند و روده بزرگ به سطح پوست متصل می‌شود تا مدفوع از طریق کیسه‌ای که به آن متصل است، دفع شود.
نتیجه‌گیری
درمان بیاختیاری مدفوع به عوامل مختلفی مانند علت، شدت و وضعیت کلی سلامت بیمار بستگی دارد. در بسیاری از موارد، تغییر سبک زندگی، رژیم غذایی و ورزش می‌تواند بهبود چشمگیری ایجاد کند، اما در موارد شدیدتر، دارو یا جراحی ضروری خواهد بود.
سوالات متداول
