آبسه مقعدی چیست و چه کسانی به آن مبتلا می‌شوند؟ آیا می‌دانید شایع‌ترین علائم آن کدام است؟ درمان آن تنها به راهکارهای جراحی خلاصه می‌شود یا می‌توان با راهکارهای خانگی نیز این اختلال را درمان کرد؟ در این مقاله از سایت دکتر امیرحسن امامی میبدی قصد داریم به هر آنچه باید در مورد این موضوع بدانید، اشاره کنیم. اگر می‌خواهید درباره علائم، دلایل، روش‌های درمان و همچنین روش‌های تشخیص این بیماری اطلاعات بیشتری کسب کنید، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
آبسه مقعد چیست؟
آبسه مقعدی یکی از مشکلات دردناک و آزاردهنده است که ممکن است کیفیت زندگی افراد را تحت تاثیر قرار دهد. این مشکل به دلیل تجمع عفونت و چرک در اطراف ناحیه مقعد رخ می‌دهد و معمولاً ناشی از التهاب و عفونت غدد مقعدی است و می‌تواند علائم ناخوشایندی ایجاد کند.
شایع‌ترین نوع آن، نزدیک به سطح پوست مقعد ظاهر می‌شود و اغلب به صورت یک برآمدگی قرمز و دردناک قابل مشاهده است که بسیار به لمس حساس است. در موارد کمتر شایع، آبسه‌ها در لایه‌های عمقی‌تر مقعد به وجود می‌آیند و تشخیص آن‌ها دشوارتر است.
معمول‌ترین راه درمان این عارضه، تخلیه چرک از طریق جراحی است که در بیشتر موارد موفقیت‌آمیز است و درد و عفونت از بین می‌رود. با این حال، نیمی از افراد مبتلا به آبسه مقعدی ممکن است به فیستول مقعد دچار شوند که برای درمان آن نیز روش های پیچیده‌تری نیاز است.
آبسه مقعد به چه دلیل ایجاد می شود؟
آبسه معمولاً به دلیل عفونت‌های مکرر یا درمان‌نشده در ناحیه مقعد ایجاد می‌شود. دلایل و عوامل مختلفی در بروز آن نقش دارند که برخی به بیماری‌های زمینه‌ای و برخی به شرایط محیطی مرتبط هستند.
- آبسه مقعدی عفونی: پارگی یا زخم در کانال مقعد که به دلیل عفونت باعث ایجاد آن می‌شود.
- عفونت‌های مقاربتی: بیماری‌های منتقل‌شونده از راه جنسی می‌توانند ناحیه مقعد را عفونی کنند.
- انسداد غدد مقعدی: بسته شدن غدد موجود در کانال مقعد باعث تجمع عفونت شود.
عوامل خطر برای ایجاد آبسه کدام است؟
برخی بیماری ها، خطر ابتلا به آبسه را افزایش می دهد. از جمله آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بیماری‌های التهابی روده: مانند کرون و کولیت اولسراتیو خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهد.
- دیابت: ضعف سیستم ایمنی در بیماران دیابتی آن‌ها را مستعد عفونت می‌کند.
- دیورتیکولیت: التهاب دیورتیکول‌ها در دستگاه گوارش می‌تواند بر عفونت‌های ناحیه مقعد تأثیر بگذارد.
- بیماری التهابی لگن (PID): این بیماری می‌تواند به بافت‌های اطراف مقعد گسترش یابد و عفونت ایجاد کند.
- روابط جنسی مقعدی: این نوع رابطه می‌تواند احتمال بروز آسیب و عفونت را افزایش دهد.
- مصرف داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی: مانند پردنیزون که توانایی بدن در مبارزه با عفونت را کاهش داده و خطر این بیماری را افزایش می‌دهد.
چگونه از آبسه مقعدی پیشگیری کنیم؟
یک منبع معتبر در اینباره اینچنین می‌گوید:
For adults, using condoms during sexual intercourse, including anal intercourse, can help prevent anal abscesses. For infants and toddlers, frequent diaper changes and proper cleaning during diaper changes can help prevent anal fistulas and perianal abscesses.
برای بزرگسالان، استفاده از کاندوم در طول رابطه جنسی از جمله رابطه مقعدی، می تواند به جلوگیری از آبسه کمک کند. برای نوزادان، تعویض مکرر پوشک و تمیز کردن مناسب هنگام تعویض پوشک می تواند به پیشگیری از این بیماری کمک کند.
شایع ترین علائم آبسه مقعدی کدام است؟
آبسه مقعدی می‌تواند علائم مختلفی داشته باشد که بسته به نوع آن ممکن است متفاوت باشد. در زیر برخی از علائم شایع آبسه‌های مقعدی آورده شده است:
- درد ثابت و ضربان‌دار: درد معمولاً ثابت است و هنگام نشستن تشدید می‌شود.
- تحریک پوست اطراف مقعد: شامل تورم، قرمزی و حساسیت در ناحیه اطراف مقعد.
- ترشح چرک: خروج چرک از ناحیه عفونی در اثر تجمع عفونت.
- یبوست یا درد در حین حرکات روده: مشکلات در اجابت مزاج یا احساس درد هنگام دفع مدفوع.
آبسه‌های مقعدی در مراحل پیشرفته‌تر ممکن است علائم دیگری داشته باشند که نشان‌دهنده شدت عفونت است. این علائم شامل: موارد زیر است:
- تب: افزایش دمای بدن که به دلیل عفونت شدید ایجاد می‌شود.
- لرز: احساس سردی و لرزش بدن به دلیل التهاب شدید.
- بدحالی عمومی: احساس خستگی و ضعف شدید.
گاهی اوقات، تب تنها علامت آبسه‌های مقعدی در مراحل پیشرفته است و ممکن است دیگر علائم در افراد کمرنگ‌تر باشد.
روش های تشخیص و درمان آبسه مقعدی
تشخیص آبسه مقعد معمولاً با معاینه فیزیکی انجام می‌شود. پزشک ممکن است از آزمون دیجیتال رکتوم برای بررسی بیشتر استفاده کند. در موارد پیچیده‌تر یا برای بررسی شرایط زمینه‌ای مانند عفونت‌های مقاربتی، بیماری‌های التهابی روده، بیماری دیورتیکولار یا سرطان رکتوم، آزمایشات تکمیلی انجام می‌شود. این آزمایش‌ها شامل سونوگرافی، سی‌تی‌اسکن یا MRI است که بسته به شرایط بیمار تجویز می‌شود. در موارد نادر، برای تشخیص دقیق‌تر ممکن است معاینه تحت بیهوشی انجام شود. روش‌های درمان آبسه مقعد با توجه به علائم ایجاد کننده آن متفاوت است.
درمان آبسه مقعد با جراحی
درمان آبسه مقعدی معمولاً شامل تخلیه عفونت و تسکین علائم است. تخلیه سریع آبسه ، بسیار مهم است تا از گسترش عفونت جلوگیری شود. در آبسه‌های سطحی مقعد، پزشک می‌تواند این کار را در مطب با استفاده از بی‌حسی موضعی انجام دهد، که باعث کاهش درد و تسهیل روند تخلیه می‌شود. برای آبسه‌های بزرگ، معمولاً نیاز به بستری شدن در بیمارستان و کمک متخصص بیهوشی برای انجام جراحی است.
پس از جراحی، برای کاهش درد معمولاً داروهای مسکن تجویز می‌شود. در بیشتر موارد، آنتی‌بیوتیک‌ها برای بیمار لازم نیست. با این حال، افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن مانند دیابت یا کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، ممکن است نیاز به آنتی‌بیوتیک برای جلوگیری از عفونت‌های ثانویه داشته باشند.
پس از عمل، ناراحتی معمولاً خفیف است و با داروهای مسکن به راحتی قابل کنترل است. بیماران می‌توانند انتظار داشته باشند که دوره بهبودی کوتاهی داشته باشند و تنها مقدار کمی از زمان را از دست دهند، به‌طوری‌که به‌سرعت به فعالیت‌های روزمره خود باز می‌گردند.
در نهایت
آبسه مقعدی یکی از مشکلات دردناک و ناخوشایند است که می‌تواند به طور جدی کیفیت زندگی افراد را تحت تاثیر قرار دهد. تشخیص به موقع و درمان سریع این عارضه می‌تواند از بروز مشکلات جدی‌تر مانند فیستول مقعدی جلوگیری کند. جراحی تخلیه آبسه معمولاً موثرترین راه برای درمان این بیماری است و در موارد پیشرفته‌تر، نیاز به توجه پزشکی ویژه‌تری دارد. اگرچه این بیماری ممکن است به دلیل عوامل مختلفی ایجاد شود، پیشگیری از آن با رعایت نکات بهداشتی ساده و مراقبت از ناحیه مقعد امکان‌پذیر است. از آنجا که بسیاری از افراد ممکن است از درد و ناراحتی ناشی از این عارضه رنج ببرند، درمان سریع و تخصصی می‌تواند به بازگشت سریع به فعالیت‌های روزمره کمک کند و از بروز عوارض بیشتر جلوگیری نماید.
